“Ik hou ermee op”, een boekje dat ik van mijn vader kreeg met op de titelpagina een tekst van zijn hand ‘als je er niet aan begint dan hoef je er ook niet mee op te houden’. Een boekje over verslaving aan verdovende middelen. Niet over roken, want dat was toen nog niet zo’n dramatische verslaving als nu. Tegenwoordig zijn we zelfs zo ver dat via rechtszaken de producent verantwoordelijk wordt gesteld voor de verslaving (omdat er willens en wetens door de producent verslavende stoffen aan de sigaretten worden toegevoegd).
Iemand is dan wellicht wel zelf verantwoordelijk voor het opsteken van de eerste sigaret, maar niet meer voor alles wat daarop volgt. Overigens kun je je nu afvragen, nu iedereen die kennis heeft, dat een sigaret verslavend is, of je dan de producent nog wel verantwoordelijk kunt houden. Omdat je bij de eerste sigaret dus al weet, dat er heel wat zullen volgen.

Nu hoorde ik recentelijk dat heel wat voedselproductenten een stof toevoegen aan hun producten waardoor deze lekkerder zijn en deze stof is, je gelooft het of niet, verslavend. En gek genoeg, de producenten schamen zich daar niet voor, want het staat gewoon op de verpakking: ‘gistextract’. Maar op de verpakking staat niet, zoals op een pakje sigaretten dat de inhoud verslavende stoffen bevat. Het is geen smaakstof (dus je kunt rustig op de verpakking zetten, vrij van smaakstoffen) maar een smaakversterker. Gistextract bevat dezelfde werkende stof als Vet-sin (gewonnen uit zeewier) en MSG (E621) wat een restproduct is uit de suikerindustrie. De werkende stof zorgt ervoor dat de smaakpupillen extra geactiveerd worden, waardoor het eten lekkerder is. Het belang van deze hulpstof voor de producent is meerledig. Z’n product is lekkerder (dan wanneer hij de stof niet toevoegt), omdat het lekkerder is, is de consument geneigd meer te eten, het is eenvoudiger een constante smaak te produceren (appelmoes uit een potje van dezelfde producent smaakt altijd hetzelfde, maar alle appels smaken verschillend, zelfs als ze van hetzelfde type zijn. Maak je zelf appelmoes dan smaakt deze altijd anders.) en de producent wil de klant aanzetten tot het kopen van zijn product en niet dat van een ander of dat het zelf gemaakt wordt. Een bechamelsaus uit een pakje is vaak lekkerder dan wanneer je dit zelf maakt (overigens net zo veel werk) omdat de saus uit het pakje gistextract bevat en je eigen saus niet, waardoor je het beter proeft. Wordt je nu voor de gek gehouden?

Waarom maakt een filosoof zich hier nu druk om? Het zet aan tot verwondering en tot vragen:
Is ons eten niet lekker genoeg?
Is de producent aansprakelijk voor eetverslaving en obesitas omdat hij een verslavende stof toevoegt?
Worden we voor de gek gehouden als we iets proeven?
Is ons eten nog wel echt? (wat is echt?)
Waarom heeft ons eten smaakversterkers nodig heeft?
Is een smaakversterker een verrijking van het eten (en ons leven)?
Zijn we vergeten hoe het eigenlijk smaakt of zorgt de massaproductie voor smaakvermindering?
Wat proeven we eigenlijk als we eten?

Tags: Gistextract, Verslaving, Verantwoordelijkheid, Eten, Voedsel