Het perfectiemotief

Even een tweetal citaten uit je moet je leven veranderen van Peter Sloterdijk

"De oriëntatie op volkomenheid was in de begintijd van het perfectiemotief uitsluitend en alleen zaak van wijzen en heilgen"  (pag. 271)
dit perfectie-motief is overgeslagen op het volk en zelfs op het universum: de evolutietheorie.

"Aanzetten hiertoe zijn sedert tweehonderd jaar onder tendentieuze begrippen als 'Verlichting' of 'evolutie' en in de desbetreffende grote verhalen in omloop. Bijna niemand beseft dat in deze uitdrukkingen anonieme perfectie-ideeën doorwerken die onder een strikt individueel, op de afzonderlijke ziel gericht voorteken in de gekerstende woestijn waren uitgebroed." (pag. 272)

Wat blijft er van de evolutietheorie over, als je de perfectie-idee hieronder uit haalt? Als het geen survival-of-the-fittest is, maar gewoon toeval? Als het geen best-vermogen-tot-aanpassing-is, maar gewoon dit leeft (nog) en dat niet (meer)? Een natuurlijke weg van veredeling lijkt zo’n mooi uitgangspunt; ‘Wij zijn dan beter dan onze voorouders, wij leven immers en zij niet meer. En dat geldt natuurlijk zeker voor hen die eeuwen terug leefden, wat wij zijn aangepast aan onze tijd.’ Met het schrijven van zo’n zin wordt ik gelijk overvallen door de onzinnigheid hiervan.

Het feit dat wij als mens in staat zijn om planten te veredelen, dieren te domesticeren en specifieke eigenschappen van dieren te versterken of juist te elimineren, wil niet zeggen dat er een natuurlijk fenomeen is, wat we evolutie richting een perfectie kunnen noemen, zelfs niet onder noemer van: survival of the fittist (wat ook een vorm van perfectie is). Het woord evolutie alleen al, veronderstelt ‘verandering in de richting van iets beters’. De evolutie kan het einde van mens inhouden, maar ze veronderstelt dan tenminste nog een betere opvolger. Het toeval veronderstelt louter een mogelijk einde van de mens.

Wat blijft er van ons denken over als we hier de grondgedachte uithalen dat alles tot iets beters leidt of zou moeten leiden? Als we ieder waarde-oordeel van beter of slechter, fitter of zwakker, gezonder of zieker, etcetera, uit ons denken verbannen en dit vervangen door: anders? Kunnen we ons enige verstelling maken van een dergelijke andere wereld?
blog comments powered by Disqus

We plaatsen cookies, zo min mogelijk en altijd anoniem.