April 2006

Nieuwe ideeën

De afgelopen dagen is het even stil geweest. Verdiept als ik was in het Boeddhisme (als voorbereiding op Kitarō Nishida) en Rousseau (voorbereiding Corporate Philosophers). In de voorbereiding van de laatste valt het me op dat ik iedere keer, bij iedere voorbereiding van de dezelfde filosoof, toch altijd nieuwe dingen waarneem.

Zo viel het me opeens op, dat Rousseau toch wel een leuke tegenstrijdigheid heeft. Hij lijkt er vanuit te gaan dat alles in de kiem aanwezig is, (wat het is, wat het moet worden en waar het aan ten onder gaat) en toch moet alles tot in detail geleid en gevormd worden. Waarbij de goede vorming leidt tot het ware zijn en slechte vorming tot misvorming van dat wat in zichzelf goed is. Voor Locke zou dit een een grote tegenstrijdigheid zijn. Iets wat aanwezig is, kan niet tegelijkertijd toch niet aanwezig zijn of niet tot uitdrukking komen. Maar ja, Rousseau was dan ook geen logisch denker.

Als voorbereiding op Kitarō Nishida kwam ik (in Boeddhisme - stichter, scholen en systemen van H.W. Schumann) de volgende tekst tegen:
"Eens had een brahmaan van de Bhāradvāja-clan, geïrriteerd over het feit dat een prominent lid van zijn familie tot de Dhamma van de Boeddha overgegaan was, allerlei beledigingen voor de Leraar bedacht waaronder (volgens het commentaar) 'dief, warhoofd, kameel en ezel'. De Leraar hoorde de woordenvloed aan en vroeg Bhāradvāja toen, of hij wel eens vrienden voor het eten uitnodigde. Toen de brahmaan daarop bevestigend antwoordde vroeg hij verder, wat er met de spijzen gebeurde die de gasten niet aannamen. De brahmaan zie dat deze voor hem zelf waren. Goed, Bhāradvāja, zei Gotama daarop, beschouwt dan ook de voor ons bedoelde beledigingen als door ons niet aangenomen: die zijn voor jou!"
blog comments powered by Disqus

Het feit dat mensen strafbare feiten plegen toont aan dat de wet werkt.

Het lijkt erop dat we er niet tegen kunnen dat mensen zich niet aan de wet houden. Ik baseer dit op het feit dat we allerlei nieuwe wetten, regels en gedragslijnen ontwikkelen omdat blijkt dat mensen 'fout' handelen. Gek genoeg kan al dit foute handelen via de wet worden 'aangepakt'. Of nee, dit is niet gek, dit is goed! Toch lijken we dit onvoldoende te vinden. We vinden het nodig om allerlei regels te bouwen om te voorkomen dat mensen fout handelen. Is voorkomen werkelijk beter dan genezen?

Een constructie om te voorkomen dat er fout gehandeld wordt, wordt in het leven geroepen zodra een zeer beperkt aantal mensen over de schreef zijn gegaan (soms zelfs één). Hierbij wordt direct gewezen naar falende wetten en falende systemen. Maar ze falen helemaal niet. Ze tonen het foute gedrag en het foute gedrag wordt gestraft.

Is het niet een illusie om fout gedrag, criminaliteit, etc. te voorkomen. Er zullen altijd mensen zijn die wetten over treden. Waarom dan iedereen aan banden leggen en niet gewoon straffen achteraf. Waarom is het nodig om regels, richtlijnen en gedragscodes te bouwen voor alle mensen terwijl maar weinigen willens en wetens de wet overtreden? Waarom zoeken we naar een voorschrijvend systeem en nemen we geen genoegen meer met een straffend systeem? Kennelijk willen we mensen leed besparen. Maar hierbij ontnemen we diezelfde mensen vrijheid van handelen.

De vrijheid van hele groepen mensen wordt ingeperkt omdat sommige er misbruik van maken. Maar ja, het dient wel als werkverschaffing: mensen moeten het bedenken, mensen moet het invoeren, mensen moeten het controleren, etc. We bouwen dus regels en gedragscodes om mensen aan het werk te houden. En ach, wat kun je nu tegen werkverschaffing hebben :-)
blog comments powered by Disqus

Bruikbare informatie bij het nemen van beslissingen

Een white paper over informatie logistiek (information logistics) waarin de kennis in organisaties wordt gestroomlijnd om beslissingen efficienter en beter te laten verlopen. Een interessante tekst met een interessant perspectief. Het uitgangspunt is dat kennis en/of informatie net zo iets is als zaken. En dat het denken en het nemen van een beslissing net zoiets is als het assambleren van een product. Informatie verwerking wordt geautomiseerd zodat de medewerker de juiste informatie op het juiste moment ter beschikking heeft. Er zijn veel zaken waarbij ik mij kan voorstellen dat dit werkt. Zeker in het licht van dossiervorming en beoordeling van schade's, kredieten, klantgegevens, etc. Ik denk dat er veel winst behaald kan worden.

Toch heb ik ook vraagtekens. Een beslissingstraject is, mijns inziens, niet een rationeel traject dat zuiver tot stand komt op basis van relevante of passende informatie en logica. Het bestuderen van niet-passende of relevante informatie draagt vaak significant bij aan complexe beslissingen. Wat betekent het voor een beslissing als niet relevante informatie ontbreekt? De definiëring van 'juiste' informatie komt voort uit functieomschrijving en/of bedrijfsdoelstellingen. Maar wat nu als er beslissingen genomen moeten worden over nieuwe doelstellingen?

Een andere vraag die bij mij opkomt is de verantwoordelijkheid. In hoeverre ben je als mens nog verantwoordelijk voor de informatie die je tot je neemt en wel of niet in de beslissing betrekt. Informatie die je niet ziet, kun je ook niet meenemen, maar wat nu, als het systeem je informatie onthoudt?
blog comments powered by Disqus

We plaatsen cookies, zo min mogelijk en altijd anoniem.